ఇన్ విట్రో ఫెర్టిలైజేషన్ (IVF): చికిత్స ప్రక్రియకు పూర్తి గైడ్ మరియు ఎలా విజయవంతం చేయాలి
తల్లిదండ్రులు కావడం చాలా మంది జంటలకు కల. కానీ కొన్నిసార్లు, వైద్య లేదా వివరించలేని కారణాల వల్ల, సహజ గర్భం కష్టమవుతుంది. ఇక్కడే IVF – ఇన్ విట్రో ఫెర్టిలైజేషన్ – ఆశ మరియు అవకాశాన్ని అందిస్తుంది.
ఈ బ్లాగ్ IVF అంటే ఏమిటి, జంటలకు ఎందుకు అవసరం, ఇది వాస్తవానికి దశల వారీగా ఎలా పనిచేస్తుంది మరియు ముఖ్యంగా మీ విజయ అవకాశాలను మెరుగుపరచడానికి మీరు ఏమి చేయగలరు అనే విషయాలపైనా సమగ్ర అవగాహనను కల్పిస్తుంది.
IVF అంటే ఏమిటి?
IVF అనేది ఒక రకమైన సహాయక పునరుత్పత్తి సాంకేతికత (ART), ఇక్కడ ప్రత్యేక ప్రయోగశాలలో స్త్రీ శరీరం వెలుపల ఫలదీకరణం జరుగుతుంది.
సాధారణ గర్భధారణలో, అండాశయం నుండి విడుదలయ్యే అండము స్త్రీ ఫెలోపియన్ ట్యూబ్ లోపల స్పెర్మ్ను కలుస్తుంది. కానీ సమస్యలు ఉంటే – బ్లాక్ చేయబడిన ట్యూబ్స్, పూర్ స్పెర్మ్ క్వాలిటీ , లేదా అన్ ఎక్సప్లయిన్డ్ ఇంఫెర్టిలిటీ వంటివి – ఒక ప్రయోగశాలలో ఎగ్ ను ఫెర్టిలైజ్ చేసి, ఆపై పిండాన్ని తిరిగి గర్భాశయంలో ఉంచడానికి సహాయపడుతుంది.
జంటలు IVF ని ఎందుకు ఎంచుకుంటారు?
కింది పరిస్థితులలో వైద్యులు IVF ని సిఫారసు చేయవచ్చు:
- బ్లాక్డ్ లేదా దెబ్బతిన్న ఫెలోపియన్ ట్యూబ్స్: అండములు సహజంగా స్పెర్మ్ను కలవలేవు.
- మేల్ ఫాక్టర్ ఫెర్టిలిటీ : తక్కువ స్పెర్మ్ కౌంట్, పూర్ మొటిలిటీ , మరియు అబీనోర్మాల్ షేప్ .
- ఒవ్యులేషన్ డిసార్డర్స్: అండములు క్రమం తప్పకుండా విడుదల చేయబడవు.
- ఎండోమెట్రియోసిస్: గర్భాశయం మరియు అండాశయాలను ప్రభావితం చేసే పరిస్థితి.
- ఆన్ ఎక్సప్లయిన్డ్ ఇంఫెర్టిలిటీ: అన్ని పరీక్షలలో నార్మల్ రావడం కానీ గర్భం ధరించలేకపోవడం
- జన్యుపరమైన ఆందోళనలు: పిజిటి (ప్రీఇంప్లాంటేషన్ జన్యు పరీక్ష) ఉపయోగించి జన్యుపరమైన రుగ్మతలను దాటకుండా ఉండటానికి.
- ఇతర చికిత్సలతో పదేపదే విఫలమైన ప్రయత్నాలు: మందులు లేదా IUI వంటివి.
IVF ఎలా పనిచేస్తుంది?
పూర్తి IVF ప్రయాణాన్ని స్పష్టమైన, అర్థమయ్యే దశలుగా విభజించండి.
1) ప్రారంభ సంప్రదింపులు మరియు ప్రీ-ట్రీట్మెంట్ పరీక్షలు
IVF ప్రారంభమయ్యే ముందు, ఈ పరీక్షలు అవసరం :
- హార్మోన్ రక్త పరీక్షలు: FSH, LH, AMH వంటి హార్మోన్ స్థాయిలను తనిఖీ చేయడానికి.
- అల్ట్రాసౌండ్ స్కాన్: ఓవరీస్ మరియు యూట్రస్ ను పరిశీలించడానికి .
- సెమెన్ ఎనాలిసిస్ : స్పెర్మ్ కౌంట్ , షేప్ మరియు కదలికలను తనిఖీ చేయడానికి.
- ఇన్ఫెక్షన్ స్క్రీనింగ్: సురక్షితమైన పిండం బదిలీని నిర్ధారించడానికి.
- కౌన్సెలింగ్: భావోద్వేగ, ఆర్థిక మరియు వైద్య అంశాలను అర్థం చేసుకోవడానికి.
మీ సందేహాలన్నింటినీ అడగండి. స్పష్టమైన మనస్సు ఒత్తిడిని తగ్గిస్తుంది.
2) ఓవరీయన్ స్టిములేషన్
సాధారణ ఋతు చక్రంలో, స్త్రీ అండాశయం సాధారణంగా ఒక అండము ను విడుదల చేస్తుంది. విజయ అవకాశాలను మెరుగుపరచడానికి IVF కి ఎక్కువ సంఖ్య లో అండములు అవసరం.
కాబట్టి, స్త్రీ రోజువారీ హార్మోన్ల ఇంజెక్షన్లను సుమారు 8–14 రోజులు తీసుకోవలసి ఉంటుంది . ఈ ఇంజెక్షన్లు అండాశయాలను బహుళ మెచూర్ ఎగ్స్ ను ఉత్పత్తి చేస్తాయి.
వైద్యులు ప్రతి కొన్ని రోజులకు అల్ట్రాసౌండ్లు మరియు రక్త పరీక్షలతో పెరుగుదలను పర్యవేక్షిస్తారు. వీటి ఆధారంగా, మోతాదు సర్దుబాటు చేయవచ్చు.
సైడ్ ఎఫెక్ట్స్ : ఉబ్బరం, తేలికపాటి తిమ్మిరి, మూడ్ స్వింగ్స్. ఇవి సాధారణంగా తాత్కాలికమైనవి.
ఇంజెక్షన్లు లేదా నియామకాలను దాటవేయవద్దు. ఖచ్చితంగా సూచనలను అనుసరించండి.
3) ట్రిగ్గర్ షాట్
అండములు సరైన పరిమాణానికి (18–20 మిమీ) చేరుకున్నప్పుడు, వాటిని పూర్తిగా పరిపక్వం చేయడానికి ‘ట్రిగ్గర్ షాట్’ అని పిలువబడే తుది ఇంజెక్షన్ ఇవ్వబడుతుంది.
సుమారు 34–36 గంటల తరువాత, ఎగ్ రేటరీవాల్ అనే చిన్న శస్త్రచికిత్స ద్వారా ఎగ్స్ సేకరించబడతాయి:
- తేలికపాటి అనస్థీషియా చేస్తారు.
- సన్నని సూది అల్ట్రాసౌండ్ ఉపయోగించి యోని ద్వారా పంపిస్తారు.
- ప్రతి ఫోలికల్ నుండి ఫ్లూయిడ్ పీల్చుకుంటుంది.
- దీనికి 20-30 నిమిషాలు పడుతుంది, మరియు మీరు అదే రోజు ఇంటికి వెళ్ళవచ్చు.
మీతో పాటు ఒకరిని ఏర్పాటు చేసుకోండి. ప్రక్రియ తర్వాత బాగా విశ్రాంతి తీసుకోండి.
4) స్పెర్మ్ కలెక్షన్
అదే రోజు, మేల్ పార్టనర్ నుంచి ఫ్రెష్ సెమెన్ శాంపిల్ కలెక్ట్ చేస్తారు.
స్పెర్మ్ కౌంట్ చాలా తక్కువగా ఉంటే లేదా సెమెన్ లో స్పెర్మ్ కనుగొనబడకపోతే, వైద్యులు ఒక చిన్న విధానం (TESA/PESA) ద్వారా టెస్టికల్స్ నుండి నేరుగా స్పెర్మ్ను సేకరించవచ్చు.
5) లాబరేటరీ లో ఫెర్టిలైజషన్
లాబరేటరీ లోపల ఎగ్స్ మరియు స్పెర్మ్ ఫలదీకరణం కోసం ఒక డిష్ లో కలిసి ఉంచబడతాయి.
కొన్నిసార్లు, స్పెర్మ్ నాణ్యత తక్కువగా ఉన్నప్పుడు, వైద్యులు ICSI (ఇంట్రాసైటోప్లాస్మిక్ స్పెర్మ్ ఇంజెక్షన్) ను ఉపయోగిస్తారు – ప్రతి మెచూర్ ఎగ్ లోకి ఒకే స్పెర్మ్ నేరుగా ఇంజెక్ట్ చేయబడుతుంది.
ఫెర్టిలైజడ్ ఎగ్స్ (ఇప్పుడు పిండాలు అని పిలుస్తారు) 3–5 రోజులు పర్యవేక్షిస్తారు. అవి 1 సెల్ నుండి 2, 4, 8 వరకు పెరుగుతాయి మరియు చివరకు ఒక బ్లాస్టోసిస్ట్ గ మారతాయి.
6) ఎంబ్రయో(పిండం) ఎంపిక
ఎంబ్రాయిలోజిస్ట్స్ ఏ పిండాలు ఆరోగ్యంగా మరియు బలంగా ఉన్నాయో జాగ్రత్తగా తనిఖీ చేస్తారు. అవసరమైతే, పిండాలు క్రోమోజోమల్గా సాధారణమైనవి అని నిర్ధారించడానికి జన్యు పరీక్షలు (PGT-A/PG లు) జరుగుతాయి.
ఉత్తమ-నాణ్యత గల ఎంబ్రయో ని బదిలీ చేయడం ఆరోగ్యకరమైన గర్భధారణ అవకాశాన్ని పెంచుతుంది.
7) ఎంబ్రయో బదిలీ
ఇది సరళమైన, నొప్పిలేకుండా ఉండే విధానం:
- డాక్టర్ సన్నని ట్యూబ్ (కాథెటర్) ఉపయోగించి గర్భాశయంలో ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ పిండాలను ఉంచుతారు.
- అనస్థీషియా అవసరం లేదు.
- కొద్ది నిమిషాలు మాత్రమే పడుతుంది.
- కొద్దిసేపు విశ్రాంతి తీసుకోండి, అప్పుడు మీరు ఇంటికి వెళ్ళవచ్చు.
- భవిష్యత్ ఉపయోగం కోసం కొన్ని ఎంబ్రయోస్ ని ఫ్రీజ్ చెయ్యవచ్చు.
8) లూటియల్ ఫేజ్ సపోర్ట్
బదిలీ తరువాత, స్త్రీకి హార్మోన్ల మద్దతు ఇవ్వబడుతుంది – సాధారణంగా ప్రొజెస్టెరాన్ – గర్భాశయం లైనింగ్లో పిండం ఇంప్లాంట్కు సహాయపడటానికి.
ఈ దశ చాలా కీలకం. వైద్యులు లైట్ ఆక్టివిటీస్ , ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం మరియు ఒత్తిడి తగ్గింపును సూచించవచ్చు.
9) గర్భధారణ పరీక్ష
ఎంబ్రయో బదిలీ అయిన 10-14 రోజుల తరువాత, గర్భం కోసం తనిఖీ చేయడానికి రక్త పరీక్ష (బీటా హెచ్సిజి) జరుగుతుంది.
సానుకూలంగా ఉంటే, హృదయ స్పందనను నిర్ధారించడానికి కొన్ని వారాల తరువాత అల్ట్రాసౌండ్ జరుగుతుంది.
ప్రతికూలంగా ఉంటే, మరొక ప్రయత్నం కోసం ఫ్రీజ్ చేసిన ఎంబ్రయోను ఉపయోగించాలా లేదా ఇతర ఎంపికలను ప్రయత్నించాలా అని డాక్టర్ సలహా ఇస్తారు.
IVF విజయాన్ని ఎలా పెంచాలి?
మెడికల్ టెక్నాలజీ భారీ పాత్ర పోషిస్తుండగా, మీ జీవనశైలి మరియు మైండ్సెట్ విషయం కూడా కొంత అవసరం . మీరు ఏమి చేయగలరో ఇక్కడ ఉంది:
- సమతుల్య, పోషకమైన ఆహారాన్ని తినండి. తాజా పండ్లు, కూరగాయలు, సన్నని ప్రోటీన్లు, కాయలు, విత్తనాలు మరియు తృణధాన్యాలు చాలా ఉన్నాయి.
- ఆరోగ్యకరమైన బరువును నిర్వహించండి. తక్కువ బరువు లేదా అధిక బరువు ఉండటం హార్మోన్ల సమతుల్యతను ప్రభావితం చేస్తుంది.
- మద్యం, ధూమపానం మరియు మాదకద్రవ్యాలను నివారించండి. ఇవి పురుషులు మరియు మహిళలు ఇద్దరికీ తక్కువ సంతానోత్పత్తి సామర్ధ్యాన్ని ని కలిగిస్తాయి .
- చురుకుగా ఉండండి కాని చికిత్స సమయంలో భారీ వ్యాయామం మానుకోండి. సున్నితమైన నడక మరియు యోగా సహాయం.
- మంచి నిద్ర పొందండి. హార్మోన్ల ఆరోగ్యానికి మద్దతు ఇవ్వడానికి ప్రతిరోజూ 7–8 గంటలు.
- ఒత్తిడిని నిర్వహించండి. అవసరమైతే ధ్యానం, అభిరుచులు, తేలికపాటి పఠనం లేదా కౌన్సెలింగ్ ప్రయత్నించండి.
- అన్ని మందులు మరియు డాక్టర్ సలహాలను ఖచ్చితంగా అనుసరించండి. మందులను దాటవేయడం ఫలితాలను ప్రభావితం చేస్తుంది.
- బలమైన భావోద్వేగ మద్దతు కలిగి ఉండండి. మీ భాగస్వామి, కుటుంబం లేదా సహాయక బృందాలతో బహిరంగంగా మాట్లాడండి.
సవాళ్లు మరియు నష్టాలు
IVF సాధారణంగా సురక్షితం, కానీ కొన్ని నష్టాలు ఉన్నాయి:
- మల్టీఫుల్ ప్రెగ్నన్సీ : ట్విన్స్ లేదా ట్రిప్లెట్స్ , ఇది సమస్యలకు దారితీస్తుంది.
- అండాశయ హైపర్స్టిమ్యులేషన్ సిండ్రోమ్ (OHSS): అరుదైనది కాని ఉబ్బరం మరియు అసౌకర్యానికి కారణమవుతుంది.
- గర్భస్రావం: ఐవిఎఫ్ సహజ ప్రమాదాన్ని తొలగించదు.
- ఎమోషనల్ స్ట్రెస్ : ఫలితాల కోసం వేచి ఉండటం కష్టం.
మంచి క్లినిక్లు రోగులను నష్టాలను తగ్గించడానికి నిశితంగా పరిశీలిస్తాయి.
ఐవిఎఫ్ ద్వారా వేలాది మంది జంటలు తల్లిదండ్రులుగా మారారు. మెడికల్ సైన్స్ విజయవంతమైన రేట్లను మెరుగుపరుస్తూనే ఉంది
IVF అనేది నమ్మకం, సహనం, వైద్య మద్దతు మరియు స్వీయ సంరక్షణ అవసరమయ్యే ప్రయాణం. 100% హామీ లేనప్పటికీ, ఆరోగ్యంగా, సానుకూలంగా మరియు బాగా సమాచారం ఇవ్వడం నిజంగా సహాయపడుతుంది.
మీరు IVF ని ప్లాన్ చేస్తుంటే, గుర్తుంచుకోండి – మీరు ఒంటరిగా లేరు. మీ వైద్యుడితో మాట్లాడండి, ప్రశ్నలు అడగండి, సూచనలను అనుసరించండి మరియు మీ శరీరం మరియు మనస్సును జాగ్రత్తగా చూసుకోండి. చాలా మంది జంటలు తమ బిడ్డను చేతుల్లోకి పట్టుకోవాలనే వారి కలను విజయవంతం చేస్తారు మరియు నెరవేరుస్తారు.